Artvin’de Ayhan Şahenk Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi yakınında 4 Kasım 2025 Salı günü meydana gelen kaya düşmesi olayı, şehirde endişeye yol açtı. TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası (JFMO) Artvin İl Temsilcisi Jeofizik Mühendisi Hakan Yavuz, olay sonrası yaptığı değerlendirmede, bölgenin jeolojik yapısına dikkat çekerek şev destek projelerinin zorunlu hale getirilmesi gerektiğini vurguladı.

Yavuz, “Kaya düşmesi doğal olarak paniğe yol açmıştır. Her ne kadar mevcut yapılarda ciddi bir olumsuzluk gözlemlenmemiş olsa da, ileride yaşanabilecek tehlikelerin önlenmesi için şev destek projeleri başta olmak üzere gerekli mühendislik çalışmalarının yapılması zorunludur.” dedi.

“Artvin heyelan açısından en riskli bölgelerden biri”

Artvin’in Alp-Himalaya orojenik kuşağı üzerinde bulunduğunu ve heyelan, kaya düşmesi, zemin yenilmesi gibi afetler açısından yüksek risk taşıdığını hatırlatan Yavuz, kentin jeolojik yapısına dair şu bilgileri paylaştı:

“Artvin son derece dik ve engebeli bir arazi yapısına sahip. Yamaç eğimlerinin yüzde 80-90’lara ulaştığı alanlarda yerçekimi etkisiyle kütle hareketleri kaçınılmaz hale geliyor. Bölge, heyelana duyarlı ve ayrışmış kayaçlardan oluşan Üst Kretase yaşlı Çağlayan Formasyonu üzerinde yer almakta. Bu kayaçlar suya maruz kaldığında mukavemetini hızla kaybediyor. Ayrıca Karadeniz’in sert ve yağışlı iklimi, ani yağışlar ve kar erimeleri zemin içindeki boşluk suyu basıncını artırarak heyelanları tetikliyor.”

Depremler ve madencilik faaliyetleri de riski artırıyor

Artvin’in tektonik olarak aktif bir bölgede bulunduğunu hatırlatan Yavuz, depremlerin de kaya düşmesi ve heyelanları tetikleyebileceğini belirtti:

“Depremler sırasında meydana gelen titreşimler, zemin ve kaya kütlelerinde gerilme birikimlerini serbest bırakır. Eğimli ve gevşek zemin yapısına sahip Artvin’de bu sarsıntılar büyük kaya parçalarının kopmasına yol açabilir. Bu nedenle mikroskobik düzeyde zemin analizi ve düzenli izleme çalışmaları büyük önem taşımaktadır.”

Yavuz ayrıca Cerattepe’deki maden faaliyetlerinin kontrolsüz yürütülmesi halinde heyelan riskinin artabileceğini ifade etti:

“MTA’nın 1998 tarihli raporunda da belirtildiği üzere Artvin, heyelan açısından riskli bir bölgedir. Patlatmalı madencilik operasyonları, mevcut fayların hareketlenmesine neden olabilir. Cerattepe’deki madencilik faaliyetleri mutlaka denetlenmeli; patlatma zamanı, şarj miktarı, kazı derinliği ve titreşim etkileri düzenli olarak ölçülmelidir. Küçük ölçekli yer sarsıntıları bile tetikleyici rol oynayabilmektedir.”

“Mikro bölgeleme ve erken uyarı sistemi şart”

Yavuz, afet risklerinin azaltılması için bilimsel temelli çalışmaların bir an önce başlatılması gerektiğini vurgulayarak şu önerilerde bulundu:

“Artvin genelinde mikro bölgeleme çalışmaları yapılmalı, erken uyarı sistemleri kurulmalı, sarsıntı sonrası zemin analizleri rutin hale getirilmelidir. Yerleşim ve ulaşım projelerinde jeoteknik etüt zorunluluğu titizlikle uygulanmalı ve sıkı biçimde denetlenmelidir.”