Doğu Türkistanlı akademisyen ve ekonomist Doç. Dr. İlham Tohti için uluslararası kamuoyuna yönelik yeni bir özgürlük çağrısı yapıldı. Pekin’de yıllarca Çin’in önde gelen üniversitelerinde görev yapmış olan Tohti’nin, Çin yasaları çerçevesinde yürüttüğü akademik ve sivil çalışmaları nedeniyle 2014 yılında tutuklanarak müebbet hapis cezasına çarptırılması, sivil toplum kuruluşlarının yeniden gündeme taşıdığı başlıca insan hakları ihlallerinden biri oldu.
İlham Tohti İnisiyatif Hareketi, İsa Yusuf Alptekin Vakfı ve Yesevi Hareketi Ankara tarafından düzenlenen programda, Tohti’nin düşünce özgürlüğü çerçevesinde yürüttüğü faaliyetler ve Doğu Türkistan’daki insan hakları ihlallerine dikkat çekildi. Toplantıda, Tohti’nin tamamen barışçıl ve meşru yöntemlerle Çinli olmayan milletlerin haklarına ilişkin çözüm arayışında bulunduğu, buna rağmen ağırlaştırılmış şartlarda cezaevinde tutulduğu vurgulandı.
Etkinlikte ayrıca, İlham Tohti’nin "Nobel Barış Ödülü"ne aday gösterilmesi yönündeki girişimler kamuoyuyla paylaşıldı. Tohti’nin adaylığının, Doğu Türkistan’da yaşanan baskıların uluslararası arenada görünürlüğünü artıracağı ifade edildi.
Sivil toplum temsilcileri, akademisyenler ve basın mensuplarının katıldığı toplantıda, Doğu Türkistan’daki güncel gelişmeler değerlendirildi. Katılımcılar, İlham Tohti’nin serbest bırakılması için uluslararası topluma daha güçlü bir çağrıda bulunulması gerektiğini belirtti.
İnisiyatif yetkilileri, İlham Tohti’nin özgürlüğüne kavuşmasının yalnızca bireysel bir hak mücadelesi olmadığını; aynı zamanda bölgede yaşayan milyonlarca Uygur ve diğer Türk topluluklarının geleceği açısından kritik öneme sahip olduğunu ifade etti.