AK Parti eski İl Genel Meclisi Üyesi Emin Kambur, çayda destekleme primi sisteminin kaldırılmasına sert tepki gösterdi. Kambur, “Bu sadece bir uygulama değil, üreticinin alın terine verilmiş bir haktı. Şimdi bu hak yok edildi” diyerek yetkililere çağrıda bulundu.
Yıllardır üreticinin alın terinin karşılığı olarak ödenen destekleme priminin 15 yılı aşkın süredir sistemli ve adil bir şekilde yürütüldüğünü belirten Kambur, bu sistemin hem devletin vergi kaybını önlediğini hem de üreticiye doğrudan destek sağladığını ifade etti.
Kambur, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “Destekleme primi ödemeleri genellikle Mart-Nisan aylarında yapılıyor, üretici bu parayla gübresini alıyor, tarlasına hazırlanıyordu. Bu sistem üretici için sadece bir teşvik değil, üretimin devamlılığını sağlayan bir can suyuydu.”
“Yeni sistemle 1 milyar 470 milyon TL buharlaştı”
2025 yılı itibariyle devreye giren yeni sistemle birlikte yaş çay fiyatının 23 TL, destekleme priminin 2,45 TL olarak açıklandığını hatırlatan Kambur, “Fiyat 25,45 TL olarak duyuruldu ama bu artış üreticiye yansımadı” dedi.
Rize ve çevresinde yıllık yaş çay rekoltesinin yaklaşık 1 milyon 450 bin ton olduğunu vurgulayan Kambur, ÇAYKUR’un bu miktarın 800 bin tonunu satın alarak primle birlikte ödeme yaptığını, ancak özel sektörün aldığı 600 bin ton çayda üreticiye destekleme primi ödenmediğini belirtti.
Kambur, “600 bin ton yaş çay × 2,45 TL destekleme primi = 1 milyar 470 milyon TL! Bu, üreticinin cebine girmesi gereken paraydı. Sistem değişikliğiyle birlikte bu para adeta buharlaştı” dedi.
“Üreticinin kazanımı yok edildi”
2000’li yılların sonlarında Rize Ticaret Borsası ve diğer sivil toplum kuruluşlarının yoğun çabalarıyla kazanılmış bu hakkın, 15 yıl boyunca sorunsuz bir şekilde uygulandığını belirten Kambur, “Şimdi ise yanlış bilgilendirme veya sermayenin etkisiyle bu destek kaldırıldı. Üreticinin kazanımı elinden alındı” sözleriyle tepki gösterdi.
STK’ların da sessiz kaldığını ifade eden Kambur, “Bölgedeki birçok kurumun bu konuda ses çıkarmaması üzücü. Ancak biz üreticiler olarak açık söylüyoruz: Bu yanlış karardan dönülmelidir” dedi.
“Çağrım yetkililere”
Kambur, açıklamasının sonunda AK Parti Rize İl Başkanı Yılmaz Katmer’e seslenerek şu çağrıda bulundu:
“Sayın Katmer, siz hem üreticinin yanında yer alan bir sanayici hem de mali konuları bilen bir isimsiniz. Bu yanlış kararı Tarım Bakanlığına, Maliye Bakanlığına ve Sayın Cumhurbaşkanımıza iletmenizi bekliyoruz. Bu uygulamanın geri getirilmesi hem devletin hem de üreticinin lehinedir.”
Emin Kambur, sözlerini “Destekleme primi geri gelmelidir. Bu sadece bir talep değil, üreticinin emeğine ve geleceğine sahip çıkmaktır” diyerek tamamladı.