DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Hasan Karal, Türkiye’de tarım politikalarının etkinliğini Meclis gündemine taşıdı. Karal, 2019 yılında düzenlenen III. Tarım ve Orman Şûrası ile 2025’te gerçekleştirilen IV. Şûra’da alınan kararların uygulanabilirliğini ve sahadaki etkilerini sorgulayan kapsamlı bir soru önergesi verdi.

“Temennilerle Tarım Yöneti̇lemez”

Milletvekili Karal, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na sunduğu önergesinde, şûralarda alınan kararların büyük ölçüde temennilerle sınırlı kaldığını belirtti. “Altı yılda, 3. Şura’da alınan 60 kararın kaçı hayata geçirildi ki, şimdi bu sayı 86’ya çıkarıldı?” diye soran Karal, sayı artışının çözüm anlamına gelmediğini vurguladı.

“Tarım krizini kağıt üzerinde değil, sahada çözelim”

Tarım ve hayvancılığın yalnızca ekonomik değil, gıda güvenliği ve millî egemenliğin temel unsuru olduğunu hatırlatan Karal, “6 yıl geçti ama ortada bir izleme raporu yok. Üretici hâlâ yüksek maliyet, düşük fiyat kıskacında. Taban fiyatlar maliyetin altında açıklanıyor, ithalat politikaları plansız, destekleme sistemi ise etkisiz” dedi.

“Kurumsallaşma Yok, Kararlar Uygulanmıyor”

Üçüncü Şûra’da gündeme gelen “aktif çiftçi odaklı destekleme”, “ürün planlaması”, “girdi maliyetlerinin azaltılması” gibi kritik maddelerin uygulanmadığına dikkat çeken Karal, dördüncü şûrada ise madde sayısının 86’ya çıkarıldığını ancak yapay zekâ, blokzincir gibi teknolojik kavramların, üreticinin temel sorunlarına ne ölçüde çözüm getireceğinin belirsiz olduğunu söyledi.

Karal’ın Bakanlığa Yönelttiği Sorular Şöyle:

1. 2019’daki III. Tarım ve Orman Şûrası’nda alınan 60 kararın kaçı tam, kaçı kısmi olarak uygulandı? Bunların yıllara göre izleme ve değerlendirme raporları var mıdır?
2. Alınan kararların üretici lehine sağladığı somut faydalar nelerdir? (Girdi maliyeti, üretici fiyatı, ithalat gibi alanlarda sayısal verilerle açıklama yapılacak mı?)
3. Son 5 yılda bu kararlarla bağlantılı olarak tarımsal verimlilik, ihracat, istihdam ve üretici gelirlerinde nasıl bir değişim yaşandı?
4. 86 maddelik IV. Şûra, Bakanlık tarafından tarımsal sorunların derinleştiğinin bir göstergesi olarak mı değerlendirilmektedir?
5. IV. Şûra’da yüksek maliyet, gıda enflasyonu ve düşük üretici gelirine karşı somut hangi çözüm önerileri yer almıştır? Bu maddeler hangi takvimle uygulanacaktır?
6. Her iki şûrada da tekrarlanan “üretim planlaması”, “aktif çiftçi tanımı”, “sözleşmeli üretim”, “şeffaf destekler”, “gıda israfı”, “kooperatiflerin güçlendirilmesi” gibi başlıklar neden kalıcı çözüme kavuşturulamamıştır?
7. Şûra kararlarının strateji belgesi niteliği taşıyıp mevzuatla bağlayıcı hale getirilmesine yönelik bir yasal düzenleme planı var mıdır?
8. Şûra kararlarının etkinliğini izlemek ve kamuoyuyla paylaşmak amacıyla bağımsız bir değerlendirme kurulu kurulması düşünülmekte midir?

“Tarım politikaları kâğıt üzerinde kalmamalı”

Milletvekili Karal, tarımda çözümün sadece karar sayısını artırmakla değil, sahada karşılık bulan ve üreticiye doğrudan dokunan somut politikalarla mümkün olabileceğini belirtti. “Tarım krizini madde artışıyla değil, çözümle aşmalıyız” diyen Karal, alınan kararların zaman çizelgesiyle uygulanması ve sonuçlarının şeffaf şekilde kamuoyuna sunulması gerektiğini söyledi.