1924 yılında Uzakdoğu’dan getirilerek Rize’de dikimi yapılan, tadı ve kokusu ile kendisini diğer mandalina gruplarından ayıran Rize’ye özgü satsuma mandalinası hazırlanan proje ile dünya tarımı için araştırılacak. Kuraklığa ve hastalıklara dayanıklı mandarin çeşitlerinin geliştirilmesi için Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ile Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (IAEA) ortak girişimi olan Joint FAO/IAEA Centre of Nuclear Techniques in Food and Agriculture tarafından desteklenen “Development of Drought- and Disease-Tolerant Mandarin Varieties through In Vitro Mutation Breeding” başlıklı proje kabul edildi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Keziban Yazıcı yürütücülüğünde 2013 yılında başlatılan ve 2023 yılında sonuçlanan çalışmalarla RTEÜ adına Türkiye Meyve Çeşit Listesine kaydettirilen yöreye özgü 9 yeni mandalina çeşidinden 3’ü proje kapsamında araştırılacak. ‘Rizem’, ‘RTEÜ Yıldızı’ ve ‘Derin’ adı verilen 3 özel mandalina çeşidi, dünya mandalina tarımı için iklim değişikliğine dayanıklılığı, kuraklığa ve hastalıklara toleranslı araştırılarak yeni çeşitlerin geliştirilmesi hedefleniyor.
RTEÜ’DEN PROF. DR. KEZİBAN YAZICI PROJEDE
Projenin yürütücülüğü Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumundan (TENMAK) Dr. Yaprak Taner Kantoğlu tarafından gerçekleştirilirken, RTEÜ adına proje sorumlusu Rize mandalinası ve çay için yaptığı çalışmalarla adından söz ettiren Prof. Dr. Keziban Yazıcı olacak. Araştırma ekibinde ise Dr. Burcu Göksu Karaoğlu ve Araş. Görevlisi Gizem Öztürk yer alacak.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE DAYANIKLI YENİ ÇEŞİTLER GELİŞTİRİLECEK
Kuraklığa ve hastalıklara dayanıklı mandarin çeşitlerinin geliştirilmesi için hazırlanan uluslararası projede RTEÜ’nün tescilli mandalina çeşitleri olan Rizem çeşidi, RTEÜ Yıldızı çeşidi ve Derin çeşidi kullanılarak; dünya mandalina tarımı için iklim değişikliğine dayanıklı, kuraklığa ve hastalıklara toleranslı yeni çeşitlerin geliştirilmesi hedefleniyor. Proje kapsamında; bilimsel araştırmaların yanı sıra genç araştırmacıların yetiştirilmesine yönelik kapsamlı uluslararası eğitim programları da düzenlenecek. Bu çalışma ayrıca, Rize’nin topraklarından çıkan benzersiz genetik mirasın dünya mirasına dönüşme serüveninde atılmış çok değerli bir adım olarak değerlendiriliyor.