Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Tarım Kurulu’nun son toplantısında, Türkiye tarımını etkileyen güncel gelişmeler masaya yatırıldı. Toplantıya Rize Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı ve aynı zamanda TOBB Tarım Kurulu Başkanı Mehmet Erdoğan başkanlık etti.
Toplantının ana gündem maddesi, 2025 yılı başlarında Türkiye genelinde etkili olan zirai don olayları oldu. Ziraat Odaları ve Ticaret Borsalarından toplanan veriler ışığında hazırlanan raporda, birçok tarım ürününde ciddi verim kayıpları yaşandığı vurgulandı. Özellikle Mart ve Nisan aylarında gerçekleşen ani sıcaklık düşüşleri, meyve ağaçlarının çiçeklenme dönemine denk gelerek ürün kayıplarını artırdı.
Rapora göre; kayısı, elma, armut ve kiraz gibi ürünlerde %90’a varan zararlar meydana geldi. Tarım Kurulu, bu verim kayıplarının sadece üreticileri değil, tarım işçilerini ve tüketicileri de olumsuz etkileyeceğini, sebze ve meyve fiyatlarının artarak enflasyonla mücadeleyi zorlaştıracağını belirtti.
Karadeniz’de Fındık ve Çay Etkilendi
Toplantıda Karadeniz Bölgesi’ne dair özel değerlendirmelerde bulunan Mehmet Erdoğan, özellikle fındık üretiminin zirai dondan büyük zarar gördüğünü aktardı. Bölgede %30 ila %35 arasında rekolte kaybı yaşandığı belirtildi. Bu kaybın, hem bölge ekonomisine hem de fındık ihracatına olumsuz etkilerinin olacağı ifade edildi.
Çay üretimi ise dondan daha az etkilendi. Erdoğan, Mayıs ayında başlayan birinci sürgünde %15 oranında rekolte kaybı yaşandığını, ancak çay bitkisinin doğal gelişimi sayesinde bu kaybın ikinci ve üçüncü sürgünlerde kısmen telafi edilebileceğini belirtti. Ancak don nedeniyle hasadın yaklaşık 15–18 gün gecikmesi, bazı bölgelerde dördüncü sürgünün oluşmamasına yol açabilir.
Çayda Destekleme Primi Uyarısı
Erdoğan ayrıca, çay sektöründe destekleme priminin kaldırılmasının kayıt dışılığı artırabileceği uyarısında bulundu. Raporda, küçük de olsa bir destekleme priminin yeniden değerlendirilmesinin sektör açısından önemli olacağı vurgulandı.
Üretimde 150 Bin Tonluk Düşüş Bekleniyor
2024 yılında 1 milyon 450 bin ton yaş çay üretildiğini hatırlatan Erdoğan, bu yıl yaşanan olumsuzluklar nedeniyle 100 ila 150 bin ton arasında bir üretim kaybı beklendiğini ifade etti. Bu düşüşün, ülke genelinde ve Karadeniz özelinde ekonomik yansımalarının olacağına dikkat çekildi.
Toplantıda ayrıca, iklim değişikliğinin tarıma etkileri ele alınarak, özellikle tahıl üretiminin yoğun olduğu bölgelerde vahşi sulama yerine modern sulama yöntemlerine geçilmesi gerektiği vurgulandı.
